De Tourcommissie heeft mij gevraagd of ik in de aanloop naar dit evenement de komende tijd wat stukjes wil schrijven over de geschiedenis van de ‘Abingdon Tour’. Een vraag die ik natuurlijk graag honoreer, dus terug naar 1960 toen het allemaal begon. Neen, dus, dat is de gemakkelijkste weg en daar kiest een archivaris nu eenmaal niet voor.
De dramatisch verlopen crickettour van 1898 naar Horspath wil ik u echter niet aandoen; slechts één wedstrijd kon worden gespeeld, die ook nog jammerlijk met innings en 254 runs werd verloren (Horspath Rovers 278 voor 2 en Ajax 11 en 13 all out) en de overige twee wedstrijden verregenden compleet. Het Nederlandse cricket staat in die tijd duidelijk nog in de kinderschoenen. En op een verslag van bierzuipende, fimpen smokende en sterke verhalen brallende cricketers uit lang vervlogen tijden zit niemand te wachten, toch?
Daarom van 1898 een grote stap vooruit, naar 1945 om precies te zijn. De Universiteitstad Oxford wil na de oorlog de sportieve draad weer oppakken en neemt het kloeke besluit om op sportief gebied de Universiteitsstad Leiden te ‘adopteren’. Er komt een sportuitwisseling tot stand tussen Oxford en Leiden. Niet alleen wagen zwemmers, voetballers, hardlopers en kogelslingeraars de oversteek naar Engeland, ook de cricketers zijn van harte welkom.
En hoewel Dirk Hensel niet eens bij de organisatie is betrokken, dreigt de deelname van de cricketers uit Leiden in 1946 In eerste instantie op een regelrecht fiasco uit te lopen als de Engelse organisatie, ondanks gedane toezeggingen, niet in staat lijkt om de cricketers onder te kunnen brengen. Uiteindelijk lukt het de Engelsen tóch om de Hollanders te faciliteren en zo kan het gebeuren dat er in 1946 25 mensen naar Oxford afreizen, waarvan er 15 gaan cricketen en de overigen meegaan als leider, aanhang of ‘meeloop’.
Voordat de boot kon afvaren moest er heel wat werk verzet worden en dat ging niet allemaal van een leien dakje, getuige het relaas van een zekere ‘Langpoot’ in het onvolprezen clubmagazine ‘Rood-Zwart’.
“Het Leidse comité voor de organisatie van de sportuitwisseling met Oxford bestaat uit leden van verschillende verenigingen, die verschillende takken van sport beoefenen. Onze voorzitter, de heer Koopmans, zit eveneens in deze commissie. Toen de administrateur de eerste keer het comité bijeen riep, stelde hij de aanvang van de bijeenkomst vast op des middags kwart over vier. De heer Koopmans verzocht toen om in den vervolge een andere tijd voor de vergaderingen te bepalen, doch ook de volgende bijeenkomsten werden op de zelfde tijd vastgesteld. Waarom? Volgens mij is dit fout nummer één die gemaakt is.
Is dat omdat de ambtenaren, die in dat comité zitting hebben, liever niet in eigen tijd vergaderen? Of is het omdat enige leden van dat comité liever op eigen houtje handelen? Bovendien is bij de samenstelling van het comité geen overleg gepleegd met de verschillende sportverenigingen. Wie het comité heeft samengesteld, is mij ook volkomen onbekend, maar het feit blijft over dat men als sportvereniging, die bij de sportuitwisseling betrokken wordt, als het ware plotseling voor een ‘fait accompli’ wordt gesteld, omdat buiten ons om gehandeld en besloten wordt. Zo was het ook eigenlijk nu gegaan bij de uitzending van een cricketteam naar Oxford. Eén van de leden van het comité, zelf leider van de cricketclub L.C.C., kwam naar onzen secretaris met de vraag of er van Ajax 4 spelers mee wilden naar Engeland, dan zouden er 8 gaan van L.C.C., terwijl aangenomen kon worden dat er van L.M.C.C. hoogstens slechts 1 speler mede zou gaan. (red. ja ja, je had in die tijd maar liefst 3 cricketverenigingen in de Leidse regio!). Waarom er 8 spelers van L.C.C. en slechts 4 van Ajax mee konden gaan, is mij een raadsel en ik weet niet wie dat beslist heeft, maar voor mij is dit fout nummer 2.
Ten slotte beschikt Ajax toch over 5 of 6 spelers van ongeveer gelijke capaciteit, terwijl de ‘staart’ van L.C.C. ook reeds na 4 spelers begint. Wij zegden echter onze medewerking toe en informeerden of het mogelijk was dat onze dames mede konden gaan, maar volgens het lid van het comité was dat absoluut uitgesloten.
Op de Zondagavond dat verschillende van onze leden met hun gasten (de voetballers van de Engelse voetbalclub Bromley) in ‘Liberty’ waren, werd dat lid van het comité (eveneens aanwezig in ‘Liberty’) opgebeld door den heer Moolenaar dat de crickettour alsnog door kon gaan. Het lid belde hem na enige uren terug onder de mededeling dat hij overleg had gepleegd met de cricketers, maar dat zij nu geen zin meer hadden om mee te gaan. Maar met onzen secretaris, die eveneens ter plekke aanwezig was, heeft hij geen overleg gepleegd en heeft hem zelfs niet verteld dat de mogelijkheid open was om tóch te gaan. Fout nummer 3.
Van anderen hoorde deze daarvan en na bespreking met verschillende spelers van Ajax werd aan den heer Moolenaar gezegd dat dan Ajax wel alleen wilde gaan, hetgeen de heer Moolenaar accepteerde. Toen bleken er toch 3 spelers van L.C.C. mede te willen gaan, terwijl er ook 3 spelers van L.M.C.C. de tour mede wilden maken. Met 9 spelers van Ajax konden er toen dus 15 cricketers vertrekken. Op de Vrijdagavond voor ons vertrek, toen wij voor een bespreking met het comité uitgenodigd waren, bleken er verschillende dames aanwezig te zijn die de tour mede zouden maken, waarvan er enkele waren die wel eens naar een cricketwedstrijd van L.C.C. gingen kijken, maar verder niets van cricket afwisten, terwijl er zelfs een juffrouw uit Den Haag bij was, die ons volkomen onbekend was, maar die mede ging omdat er nog een plaats over was. Toen bleken er dus plotseling wel dames mede te kunnen gaan, dames die deze tour dankbaar aangegrepen hadden om naar Engeland te kunnen gaan om daar een, na de bevrijding gemaakte, Engelse vriend op te gaan zoeken. Volkomen gegund, maar dwaas tegenover de cricketers, wier dames niet mede mochten. Ook liepen er nog enkele heren bij, die niets met cricket te maken hadden, maar dit een mooie gelegenheid vonden om in Engeland te kunnen komen. Maar wie heeft al die mensen voor de uitzending opgegeven, van wie wisten zij het en wie heeft hen geaccepteerd? Fout nummer 4.
Als er een cricketteam naar Oxford gaat, behoren daar de spelers en officials naar toe te gaan uit de cricketwereld. Als het de beurt is van de zwemmers dan gaan die met hun leiders en zullen wij cricketers en voetballers het niet in ons hoofd halen om ons aan te sluiten, maar laten dan ook de anderen niet mede gaan als onze mensen gaan.
De tour op zich is goed geslaagd en de deelnemers zijn zeer gastvrij onthaald. Allen, op één na, werden bij particulieren ondergebracht, doch die één kwam in een pension terecht, waar hij volkomen aan zijn lot werd overgelaten. Niemand die zich van hem iets aantrok of hem eens voor een avond uitnodigde, want het was wel waar dat wij des avonds vrijwel geen contact met elkaar hadden. Aan de onderlinge gezelligheid werd niets gedaan, hetgeen toch wel als fout nummer 5 is aan te merken.
Bij alles wat gedaan wordt, worden foutjes gemaakt, zo ook dus bij de organisatie van de sportuitwisseling, die geheel nieuw is. Er zullen nog meerdere trips verzorgd moeten worden en daarom kan het m.i. geen kwaad, dat op deze plaats naar voren wordt gebracht, welke foutjes er gemaakt zijn bij deze eerste uitzending.
Het is te hopen dat alle deelnemers aan deze eerste tour door het comité worden uitgenodigd om nog eens samen te komen om gezamenlijk alle bevindingen uit te wisselen. Dat zal de verdere organisatie ongetwijfeld ten goed komen.
In Januari 1947 zullen nu de voetballers naar Oxford vertrekken om daar enkele voetbalwedstrijden te spelen. De leden van het Oxfordse comité hebben dit met de Leidsche afgevaardigden afgesproken. Enkele Engelsen, die ik sprak, vonden deze tijd volkomen ongeschikt, omdat er in Januari altijd vrij veel sneeuw ligt in Oxford, waardoor het daar wel heel erg mooi is, maar ongeschikt om te voetballen”.
Was getekend ‘Langpoot’
Inmiddels is er een kleine 60 jaar verstreken en de organisatoren van de tour hebben hun lesjes wel geleerd: tourvergaderingen die om kwart over vier beginnen? No way! gasten die in hun eentje weg te zitten kwijnen in een pension? No way! Juffrouwen uit Den Haag die niets van cricket weten en louter fungeren als ‘meeloop’? No way! Spelers van L.C.C. die niet meer mee willen en later ineens weer wel? No way! Een gebrek aan onderlinge gezelligheid? No way! Witte wijn die ineens op is tijdens een warme zomerdag? No way!
Neen, tegenwoordig verloopt de ‘Abingdon Tour’ gladjes en op rolletjes.
Waarover later nog veel meer!